براساس گزارش ساينس، محققان براي اولينبار خون كوهنوردان را مورد بررسي قرار دادهاند تا تغييراتي كه در گلبولهاي قرمز خون در محيطهاي كماكسيژن رخ ميدهند را مشاهده كنند، و نتيجه نشان داد اين تغييرات در عرض چند ساعت رخ ميدهند.
اين يافته با باور قديمي كه ميگويد بدن انسان در ارتفاع توليد گلبولهاي خوني جديد را آغاز و جايگزين قديميها ميكند تا اكسيژن بيشتري به ماهيچهها و اندامهاي بدن برساند در تناقض است.
اين به آن معني است كه دانشمندان تاكنون فكر ميكردند در بيسكمپ كوه اورست در نپال، جايي كه اتمسفر تنها 53 درصد از اكسيژن موجود در هوا را نسبت به ارتفاع سطح دريا دارد، انسان به تدريج توليد گلبولهاي قرمز خوني جديد را آغاز ميكند تا اكسيژنرساني به بدن سريعتر شود.
به گفته رابرت راچ از دانشگاه كلرادو، اين تفكر براي 50 سال در ميان دانشمندان رواج داشت، اما شايد درمورد افرادي كه در ارتفاعات زندگي ميكنند صدق كند، نه افرادي كه كوهنورد هستند و براي مدتي در ارتفاعات سكونت دارند. و از آنجايي كه بدن در هر ثانيه دو ميليون گلبول قرمز جديد توليد ميكند، جايگزين كردن اين حجم از گلبولها در بدن كوهنوردان به چند هفته زمان نياز دارد، پس چگونه كوهنوردان در ارتفاعات زنده باقي ميمانند؟
يافتههاي جديد نشان ميدهند حتي افراد عادي نيز در كمتر از چند روز ميتوانند خود را با شرايط جديد وفق دهند. براي بررسي اين رويداد محققان آزمايشي ايجاد كردند تا در آن به بررسي تغييرات بيولوژيكي بنياديني بپردازند كه با افزايش ارتفاع در بدن انسان رخ ميدهد.
در اين آزمايش 21 انسان سالم،12 مرد و 9 زن 19 تا 23 ساله به كمپي در نزديكي قله كوه چاكالتايا در بوليوي فرستاده شدند كه ارتفاعي برابر 5260 متر دارد.
پيش از آغاز صعود، خون اين افراد مورد آزمايش قرار گرفت و همچنين در چندين توقف در مسير صعود نيز اين آزمايشها تكرار شدند و پس از رسيدن به مقصد و پايين آمدن تا ارتفاع 1525 متري در طول دورهاي هفت روزه نيز آزمايشهاي خون تكرار شدند.
پس از يك هفته استراحت افراد باري ديگر به ارتفاع 3.2 كيلومتري فرستاده شدند. داوطلبان اعلام كردند كه صعود دوم براي آنها بسيار راحتتر از صعود اول بودهاست. اين به آن معني است كه نه تنها كوهنوردان در اولين صعود خود را با شرايط تطبيق دادهاند، بلكه توانستهاند تغييراتي كه در بدنشان رخ داده را پس از بازگشت به بخش كمارتفاعتر حفظ كنند.
زماني كه محققان نتايج آزمايشهاي خوني را بررسي كردند دريافتند گلبولهاي قرمز خون جايگزن نشدهاند، بلكه با سرعت و در عرض چند ساعت دچار تغيير شدهآند. دانشمندان همچنين دريافتند تعداد زيادي از تغييرات مرتبط با توانايي انتقال و رساندن اكسيژن به ماهيچهها و اندامهاي حياتي بسيار پيچيدهتر از حد انتظار آنها بودهاست.
اين اولين مدركي است كه در خارج از فضاي آزمايشگاهي از تغييرات سلولهاي خوني در واكنش به محيطهاي مرتفع به دست آمدهاست و محققان ميگويند از آنجايي كه طولعمر گلبولهاي قرمز 120 روز است، انتظار ميرود اين تغييرات در طول عمر اين سلولها باقي بمانند.
نتيجه اين مطالعات ميتواند به درمان جراحتهايي كه با خونريزيهاي شديد همراه هستند، كمك كند. زيرا در اين شرايط نيز بدن دچار كمبود اكسيژن ميشود و يافتن راهي براي افزايش سطح اكسيژن خون و افزايش گنجايش حمل اكسيژن توسط خون ميتواند در شرايط اضطراري بيسار حياتي باشد و جان بسياري از انسانها را از مرگ نجات دهد.
نظر شما